Page 13 - Gujurly 2016
P. 13

12                                                                                                                                        13

 Agaýunusyň haremhanasynyň bagynda Gyrata   paýhasly,  akyldar,  halkyň  ýakyn  maslahatçysy,   Berkarar  Döwletiň  bagtyýarlyk  döwründe    aşyk bolup, Agaýunus perini almaga gelen pur-
 atlanyp,  elinde  dutaryny  çalyp  duran  Görogly,   keramatly adamyň keşbi şöhlelendiripdir.  hormatly  Prezidentimiziň tagallasy bilen 2016-  sadyny şekillendiripdir. Bu işde Görogly Agaýu-
 «Howaly gyr» diýlen aty, perizat Agaýunus we   «Saýatly-Hemra» yşky-liriki dessany esas-  njy ýyl  Mirasa sarpa goýmak, Watany özgert-  nusyň köşgüne gelip,  gyratynyň üstünde otur-
 onuň  Gülşirin  kenizi  suratlandyrylan.  Işiň  birin-  ynda döredilen Suraý Ýahýaýewanyň keramika   mek ýyly diýip yglan edildi. Şonuň üçin şu ýylyň   yp, elindäki dutary bilen nama aýdyp, Agaýunus
 ji  meýilnamasynda  şekillendirilen  akja  kepderi-  işiniň  ortaky  böleginde  arka  görnüşli  üç  sany   dowamynda  mirasymyzy  öwrenmek,  ony  halk   perä söýgüsini bildirýär. Awtor Göroglynyň keş-
 ler, keýikler we tawus guşlar eseriň baş meýlini,   böleklere şadessanyň  iň gyzykly wakalary gün-  köpçüligine  ýaýmak  maksady  bilen  döwrebap   bini  daýanykly,  ruhubelent,  tutanýerli  häsiýet-
 ýagny  Görogly  bilen  Agaýunusyň  arasyndaky   dogar miniatýurasyndaky çeper serişdeleriň üsti   çäreler yzygiderli geçirilip duruldy. Bu bolsa biziň   de  görkezipdir.  Göroglyny  gyratynyň  üstünde
 söýgini alamatlandyrýar. Yzky meýilnamada bol-  bilen  suratlandyrylypdyr.  Birinji  böleginde  Sel-  ýaş nesillerimize milli mirasymyzy düýpli öwren-  şekillendirmek  bilen  awtor    türkmen  halkynyň
 sa Göroglynyň aždarhany ýeňip, dag gerşlerinin   bynyýaz  bilen  Hemranyň  toý  edip  duranlygy,   mäge, onuň gadyr-gymmatyna sarpa goýmaga   durmuşynda bedewiň uly orun eýeländigini, şo-
 arasyndaky  ýol  we  haremhananyň  gapysynyň   ikinjide Hemranyň gaýybana Saýatlyhana aşyk   mümkinçilik  döretdi.  Hormatly  Prezidentimiziň   nuň bilen birlikde hem Göroglynyň durmuşynda
 ýanynda çadyrda oturan garry kempir maman-  bolandan soňra, ýola düşen pursaty we üçünji-  Mirasa sarpa goýmak, Watany özgertmek ýyly   onuň  gyratynyň  möhüm  orny  eýeländigini  gör-
 yň keşbi ýerleşdirilipdir. Bu bolsa şadessanynda   de  bolsa  Saýatlyhanyň we  Hemranyň  sährada   diýip  yglan  eden  günlerinden  başlap,  Türkme-  kezipdir. Agaýunus periniň we onuň kenizleriniň
 beýan edilen pursatlaryny giňişleýin düşünmäge   bir-biri bilen duşan wagty suratlandyrylýar. Işiň   nistanyň  Döwlet  çeperçilik  akademiýasy  hem   keşbinde bolsa türkmen gyzlaryna mahsus bo-
 ýardam berýär.  Gowy saýlanan we baglanyşd-  beýleki bölekleri bolsa haşam görnüşinde ýerine   talyp ýaşlaryň arasynda “Gujurly ýaşlar” atly dö-  lan owadanlyk, näziklik, asyllylyk, agraslyk ýaly
 yrylan reňk öwüşginleri, ýagtylygyň we kölege-  ýetirilipdir.   redijilik bäsleşigini yglan etdi. Şonuň üçin ýylyň   gözellikleriň jemlenendigini görmek bolýar. Tas-
 leriň  gapma-garşylyklary  eseriň  mazmunyny   Nusgawy edebiýatymyzyň gahrymanlaryn-  başyndan  bäri  biziň  talyp  ýaşlarymyz  hormatly   lamada awtor birnäçe gümmezli binalaryň şekil-
 açmaga ýardam berýär. Gyratyň öňünde duran   yň  wekilleri  Serdar Agaýewiň  «Döwletmämmet   Prezidentimiziň her bir çykyşlaryndan ugur alyp,   lerini şekillendirip, olarda gündogar ýurtlarynyň
 Göroglynyň dutarly keşbini Patdyk Patdykowyň   Azady bilen ýaş Magtymguly» atly heýkel tasla-  milli  mirasymyzy  öwrenip,  olary  şekillendiriş   binagärçilik sungatyna mahsus bolan nagyşlary
 «Görogly» atly heýkelinde hem görmek bolýar.    masynda berilipdir. Döwletmämmet Azady bina-  sungatynyň dürli görnüşlerinde şekillendirmäge   ulanypdyr. Taslamadaky akja kepderileriň, keýik-
 Döwletgeldi Gurbanowyň «Şasenem keniz-  gärlik arkasynyň öňünde dik durup, onuň bir eli   girişdiler.  Talyp  ýaşlarymyz  nakgaşçylyk,  heý-  leriň we sülgün guşlarynyň keşpleri bolsa ýaşlar-
 leri bilen» atly stanok grafika eseri «Şasenem –   kitaby saklap dursa, beýlekisi bilen ol ýetginjek-  keltaraşlyk,  grafika,  binagärçilik,  amaly-haşam   yň päk söýgüsini, ýurt abadançylygyny hem-de
 Garyp» dessanyna bagyşlanypdyr. Yşky temas-  lik ýaşyndaky Magtymgula nesihat berýän ýaly   sungatynyň keramika, zergärçilik, halyçylyk gör-  tebigatyň,  janly-jandarlaryň  we  adamzadyň  bi-
 ynda  ýazylan  bu  dessanyň  baş  gahrymanlary   görnüşde suratlandyrylypdyr. Çünki Magtymgul-  nüşlerinde  ajaýyp  eserler  döredip,  şol  işlerini    ri-birleri bilen arabaglanşygyny açyp görkezýär.
 Şasenem bilen Garybyň ýüz keşpleriniň umumy   ynyň ilkinji mugallymy onuň atasydygyny bellidir.   Türkmenistanyň Döwlet çeperçilik akademiýas-  Göroglynyň  gapdalyndaky  üsti  boş  at  bolsa,
 sudury  görünýär.    Şasenem  patyşanyň  gyzy    Heýkel toparynyň aşaky böleginde bolsa haşam   ynda  açylan “Gujurly ýaşlar” atly döredijilik ser-  Göroglynyň Agaýunus perini almaga gelendigini
 köşgüň merdiwanyndan bagda dynç alyp duran   görnüşinde  bulutlaryň  sudurlary  görkezilipdir.   gisinde sergilediler.   alamatlandyrýar. Taslamadaky asuda asmanyň,
 kenizleriň  ýanyna  barýan  görnüşinde  şekillen-  Keşpleriň  hereketleri,  duruşlary,  ýüz-gözleri-  Bu sergä  ata-babalarymyzyň zehini bilen   dury suwuň, gök öwsüp oturan owadan baglaryň
 dirilipdir. Taslamanyň merkezinde bolsa Gülna-  niň  hereketleri  gahrymanlaryň  çylşyrymly  ruhy   döredilip,  sünnälenip  miras  galdyran  edebi  mi-  şekilleri hem  bu wakanyň asudalyk bilen bolup
 halyň  (Akjanyň)  we  Ezberhojanyň  keşpleriniň   dünýäsini  açyp  görkezmäge,  içki  psihologiki   rasy bilen baglanşykly döredilen sungat eserle-  geçýändigini alamatlandyrýar.
 üsti bilen söýgä, dosta wepadarlyk, tutanýerlilik,   dünýäsini açmaga kömek edýär.   ri hödürlenip, olaryň arasynda “Gorkut ata”  we   Umuman awtor  öz döreden taslamasynda
 salyhatlylyk,  ugurtapyjylyk  ýaly  gowy  gylyk-hä-    Gahryman Arkadagymyzyň  taýsyz  tagal-  “Görogly” şadessany, “Şasenem-Garyp”, “Saýat-  reňk  sazlaşygynyň  üsti  bilen  “Görogly”  şades-
 siýetleri  şöhlelendirilýär.  Eseriň  çep  tarapynda   lalary  bilen  edebi  mirasymyzyň  gymmatly  nus-  ly-Hemra”  dessanlary  esasynda,  şeýle  hem,   sanynyň “Göroglynyň öýlenişi” şahasynda beýan
 suratlandyrylan  tagtda  oturan  Şasenemiň  eje-  galary  esasynda  sungat  eserlerini  döretmek   nusgawy şahyrlarymyzyň keşpleri we döwrümi-  edilen  sýužetindäki  baş  gahryman  Göroglynyň
 siniň gazaply häsiýetli zenandygy we söýgüniň   mümkinçilikleri  ýaş  suratkeşleriň  döredijiliginde   ziň ösüşlerini beýan edýän taslama işleri  bar.   durmuşyndan wajyp pursadyny açyp görkezip-
 garşysyna  öňe  çykandygy  onuň  gapdalynda   hem  uly  seslenme  tapmak  bilen  ýaş  nesiller-  Görogly şadessanynyň ÝUNESKO-nyň  Adam-  dir.  Bu nakgaşçylyk taslamasy talyp ýaşlarym-
 oturan ýyrtyjy haýwanlaryň şekilleri bilen düşün-  de  mirasa,  ruhy  gymmatlyklara  söýgi  döredip,   zadyň Maddy däl medeni mirasynyň sanawyna   yzda watanysöýüjilik ruhuny döretmekde, miras-
 dirilýär. Eseriň baş pikirini şöhlelendirýän kapa-  türkmen halkynyň ýaşaýyş durmuşyny, şöhratly   girizilmegi, şu ýyl “Görogly şadessanynyň dünýä   ymyza  söýgi döretmekde ähmiýeti uludyr.
 sada oturan kepderileriň şekilleri gülüň şekiline   geçmişini, milli gymmatlyklaryny, ýol-ýörelgeleri-  medeniýetindäki orny” atly halkara maslahatyň
 geçip gitmegi bilen söýgüniň güýjüni görkezýär   ni çeper taýdan beýan etmäge badalga berýän   geçirilmegi türkmen halkynyň, şonuň bilen birlik-  TDÇA-nyň “Jemgyýeti öwreniş ylymlary”
 we ahyrynda Şasenem bilen Garybyň bir-birine   ylham çeşmesidir.  de  hem  döredijilik  adamlarynyň  ruhuny  ýokary    kafedrasynyň uly mugallymy
 duşýandygynyň nyşanyna öwrülýär. Iňçe çyzyk-  göterdi. Halk döredijiliginiň naýbaşy eserleriniň               Orazgözel Utamyşewa
 lary bilen çekilen şekiller ak bilen gara reňkleriň   TDÇA-nyň “Sungaty öwreniş”   biri bolan “Görogly” şadessany şekillendiriş sun-
 arasyndaky ýiti gapma-garşylygyň has ýumşak   kafedrasynyň mugallymy  gatynda hem öz beýanyny tapdy.  Şol işleriň biri
 bolmagyna getirýär.   Jeren Baltaýewa  hem  “Nakgaşçylyk  we  taslama”  kafedrasynyň
 «Gorkut  ata»  türkmenleriň  gahrymançy-  4-ýyl talyby Kulyýew Myratmergeniň  “Görogly”
 lykly  taryhy  şadessany  bolup,  keşpler  ulgamy   şadessanynyň “Göroglynyň öýlenişi” atly şahas-
 boýunça örän baýdyr. Maksat Hudaýberdiýewiň   yndan döreden nakgaş taslama işidir.  Bu tas-
 «Gorkut  ata»  atly  nakgaş  eseri  bu  dessanyň   lamada talyp “Göroglynyň öýlenişi” şahasyndan
 «Salyr Gazanyň öýüniň ýagmalandygy» boýun-  bir pursady şekillendiripdir. Awtor bu işde şades-
 dan alnan pursaty şekillendirilipdir. Maksat Nur-  sanyň  baş  gahrymany  Göroglynyň  Jahan  pat-
 metowyň  «Gorkut  ata»  heýkeli  Gorkut  atany   yşanyň  gyzy Agaýunusy  düýşünde  görüp,  oňa
   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18