Page 12 - Gujurly 2016
P. 12
12 13
Agaýunusyň haremhanasynyň bagynda Gyrata paýhasly, akyldar, halkyň ýakyn maslahatçysy, Berkarar Döwletiň bagtyýarlyk döwründe aşyk bolup, Agaýunus perini almaga gelen pur-
atlanyp, elinde dutaryny çalyp duran Görogly, keramatly adamyň keşbi şöhlelendiripdir. hormatly Prezidentimiziň tagallasy bilen 2016- sadyny şekillendiripdir. Bu işde Görogly Agaýu-
«Howaly gyr» diýlen aty, perizat Agaýunus we «Saýatly-Hemra» yşky-liriki dessany esas- njy ýyl Mirasa sarpa goýmak, Watany özgert- nusyň köşgüne gelip, gyratynyň üstünde otur-
onuň Gülşirin kenizi suratlandyrylan. Işiň birin- ynda döredilen Suraý Ýahýaýewanyň keramika mek ýyly diýip yglan edildi. Şonuň üçin şu ýylyň yp, elindäki dutary bilen nama aýdyp, Agaýunus
ji meýilnamasynda şekillendirilen akja kepderi- işiniň ortaky böleginde arka görnüşli üç sany dowamynda mirasymyzy öwrenmek, ony halk perä söýgüsini bildirýär. Awtor Göroglynyň keş-
ler, keýikler we tawus guşlar eseriň baş meýlini, böleklere şadessanyň iň gyzykly wakalary gün- köpçüligine ýaýmak maksady bilen döwrebap bini daýanykly, ruhubelent, tutanýerli häsiýet-
ýagny Görogly bilen Agaýunusyň arasyndaky dogar miniatýurasyndaky çeper serişdeleriň üsti çäreler yzygiderli geçirilip duruldy. Bu bolsa biziň de görkezipdir. Göroglyny gyratynyň üstünde
söýgini alamatlandyrýar. Yzky meýilnamada bol- bilen suratlandyrylypdyr. Birinji böleginde Sel- ýaş nesillerimize milli mirasymyzy düýpli öwren- şekillendirmek bilen awtor türkmen halkynyň
sa Göroglynyň aždarhany ýeňip, dag gerşlerinin bynyýaz bilen Hemranyň toý edip duranlygy, mäge, onuň gadyr-gymmatyna sarpa goýmaga durmuşynda bedewiň uly orun eýeländigini, şo-
arasyndaky ýol we haremhananyň gapysynyň ikinjide Hemranyň gaýybana Saýatlyhana aşyk mümkinçilik döretdi. Hormatly Prezidentimiziň nuň bilen birlikde hem Göroglynyň durmuşynda
ýanynda çadyrda oturan garry kempir maman- bolandan soňra, ýola düşen pursaty we üçünji- Mirasa sarpa goýmak, Watany özgertmek ýyly onuň gyratynyň möhüm orny eýeländigini gör-
yň keşbi ýerleşdirilipdir. Bu bolsa şadessanynda de bolsa Saýatlyhanyň we Hemranyň sährada diýip yglan eden günlerinden başlap, Türkme- kezipdir. Agaýunus periniň we onuň kenizleriniň
beýan edilen pursatlaryny giňişleýin düşünmäge bir-biri bilen duşan wagty suratlandyrylýar. Işiň nistanyň Döwlet çeperçilik akademiýasy hem keşbinde bolsa türkmen gyzlaryna mahsus bo-
ýardam berýär. Gowy saýlanan we baglanyşd- beýleki bölekleri bolsa haşam görnüşinde ýerine talyp ýaşlaryň arasynda “Gujurly ýaşlar” atly dö- lan owadanlyk, näziklik, asyllylyk, agraslyk ýaly
yrylan reňk öwüşginleri, ýagtylygyň we kölege- ýetirilipdir. redijilik bäsleşigini yglan etdi. Şonuň üçin ýylyň gözellikleriň jemlenendigini görmek bolýar. Tas-
leriň gapma-garşylyklary eseriň mazmunyny Nusgawy edebiýatymyzyň gahrymanlaryn- başyndan bäri biziň talyp ýaşlarymyz hormatly lamada awtor birnäçe gümmezli binalaryň şekil-
açmaga ýardam berýär. Gyratyň öňünde duran yň wekilleri Serdar Agaýewiň «Döwletmämmet Prezidentimiziň her bir çykyşlaryndan ugur alyp, lerini şekillendirip, olarda gündogar ýurtlarynyň
Göroglynyň dutarly keşbini Patdyk Patdykowyň Azady bilen ýaş Magtymguly» atly heýkel tasla- milli mirasymyzy öwrenip, olary şekillendiriş binagärçilik sungatyna mahsus bolan nagyşlary
«Görogly» atly heýkelinde hem görmek bolýar. masynda berilipdir. Döwletmämmet Azady bina- sungatynyň dürli görnüşlerinde şekillendirmäge ulanypdyr. Taslamadaky akja kepderileriň, keýik-
Döwletgeldi Gurbanowyň «Şasenem keniz- gärlik arkasynyň öňünde dik durup, onuň bir eli girişdiler. Talyp ýaşlarymyz nakgaşçylyk, heý- leriň we sülgün guşlarynyň keşpleri bolsa ýaşlar-
leri bilen» atly stanok grafika eseri «Şasenem – kitaby saklap dursa, beýlekisi bilen ol ýetginjek- keltaraşlyk, grafika, binagärçilik, amaly-haşam yň päk söýgüsini, ýurt abadançylygyny hem-de
Garyp» dessanyna bagyşlanypdyr. Yşky temas- lik ýaşyndaky Magtymgula nesihat berýän ýaly sungatynyň keramika, zergärçilik, halyçylyk gör- tebigatyň, janly-jandarlaryň we adamzadyň bi-
ynda ýazylan bu dessanyň baş gahrymanlary görnüşde suratlandyrylypdyr. Çünki Magtymgul- nüşlerinde ajaýyp eserler döredip, şol işlerini ri-birleri bilen arabaglanşygyny açyp görkezýär.
Şasenem bilen Garybyň ýüz keşpleriniň umumy ynyň ilkinji mugallymy onuň atasydygyny bellidir. Türkmenistanyň Döwlet çeperçilik akademiýas- Göroglynyň gapdalyndaky üsti boş at bolsa,
sudury görünýär. Şasenem patyşanyň gyzy Heýkel toparynyň aşaky böleginde bolsa haşam ynda açylan “Gujurly ýaşlar” atly döredijilik ser- Göroglynyň Agaýunus perini almaga gelendigini
köşgüň merdiwanyndan bagda dynç alyp duran görnüşinde bulutlaryň sudurlary görkezilipdir. gisinde sergilediler. alamatlandyrýar. Taslamadaky asuda asmanyň,
kenizleriň ýanyna barýan görnüşinde şekillen- Keşpleriň hereketleri, duruşlary, ýüz-gözleri- Bu sergä ata-babalarymyzyň zehini bilen dury suwuň, gök öwsüp oturan owadan baglaryň
dirilipdir. Taslamanyň merkezinde bolsa Gülna- niň hereketleri gahrymanlaryň çylşyrymly ruhy döredilip, sünnälenip miras galdyran edebi mi- şekilleri hem bu wakanyň asudalyk bilen bolup
halyň (Akjanyň) we Ezberhojanyň keşpleriniň dünýäsini açyp görkezmäge, içki psihologiki rasy bilen baglanşykly döredilen sungat eserle- geçýändigini alamatlandyrýar.
üsti bilen söýgä, dosta wepadarlyk, tutanýerlilik, dünýäsini açmaga kömek edýär. ri hödürlenip, olaryň arasynda “Gorkut ata” we Umuman awtor öz döreden taslamasynda
salyhatlylyk, ugurtapyjylyk ýaly gowy gylyk-hä- Gahryman Arkadagymyzyň taýsyz tagal- “Görogly” şadessany, “Şasenem-Garyp”, “Saýat- reňk sazlaşygynyň üsti bilen “Görogly” şades-
siýetleri şöhlelendirilýär. Eseriň çep tarapynda lalary bilen edebi mirasymyzyň gymmatly nus- ly-Hemra” dessanlary esasynda, şeýle hem, sanynyň “Göroglynyň öýlenişi” şahasynda beýan
suratlandyrylan tagtda oturan Şasenemiň eje- galary esasynda sungat eserlerini döretmek nusgawy şahyrlarymyzyň keşpleri we döwrümi- edilen sýužetindäki baş gahryman Göroglynyň
siniň gazaply häsiýetli zenandygy we söýgüniň mümkinçilikleri ýaş suratkeşleriň döredijiliginde ziň ösüşlerini beýan edýän taslama işleri bar. durmuşyndan wajyp pursadyny açyp görkezip-
garşysyna öňe çykandygy onuň gapdalynda hem uly seslenme tapmak bilen ýaş nesiller- Görogly şadessanynyň ÝUNESKO-nyň Adam- dir. Bu nakgaşçylyk taslamasy talyp ýaşlarym-
oturan ýyrtyjy haýwanlaryň şekilleri bilen düşün- de mirasa, ruhy gymmatlyklara söýgi döredip, zadyň Maddy däl medeni mirasynyň sanawyna yzda watanysöýüjilik ruhuny döretmekde, miras-
dirilýär. Eseriň baş pikirini şöhlelendirýän kapa- türkmen halkynyň ýaşaýyş durmuşyny, şöhratly girizilmegi, şu ýyl “Görogly şadessanynyň dünýä ymyza söýgi döretmekde ähmiýeti uludyr.
sada oturan kepderileriň şekilleri gülüň şekiline geçmişini, milli gymmatlyklaryny, ýol-ýörelgeleri- medeniýetindäki orny” atly halkara maslahatyň
geçip gitmegi bilen söýgüniň güýjüni görkezýär ni çeper taýdan beýan etmäge badalga berýän geçirilmegi türkmen halkynyň, şonuň bilen birlik- TDÇA-nyň “Jemgyýeti öwreniş ylymlary”
we ahyrynda Şasenem bilen Garybyň bir-birine ylham çeşmesidir. de hem döredijilik adamlarynyň ruhuny ýokary kafedrasynyň uly mugallymy
duşýandygynyň nyşanyna öwrülýär. Iňçe çyzyk- göterdi. Halk döredijiliginiň naýbaşy eserleriniň Orazgözel Utamyşewa
lary bilen çekilen şekiller ak bilen gara reňkleriň TDÇA-nyň “Sungaty öwreniş” biri bolan “Görogly” şadessany şekillendiriş sun-
arasyndaky ýiti gapma-garşylygyň has ýumşak kafedrasynyň mugallymy gatynda hem öz beýanyny tapdy. Şol işleriň biri
bolmagyna getirýär. Jeren Baltaýewa hem “Nakgaşçylyk we taslama” kafedrasynyň
«Gorkut ata» türkmenleriň gahrymançy- 4-ýyl talyby Kulyýew Myratmergeniň “Görogly”
lykly taryhy şadessany bolup, keşpler ulgamy şadessanynyň “Göroglynyň öýlenişi” atly şahas-
boýunça örän baýdyr. Maksat Hudaýberdiýewiň yndan döreden nakgaş taslama işidir. Bu tas-
«Gorkut ata» atly nakgaş eseri bu dessanyň lamada talyp “Göroglynyň öýlenişi” şahasyndan
«Salyr Gazanyň öýüniň ýagmalandygy» boýun- bir pursady şekillendiripdir. Awtor bu işde şades-
dan alnan pursaty şekillendirilipdir. Maksat Nur- sanyň baş gahrymany Göroglynyň Jahan pat-
metowyň «Gorkut ata» heýkeli Gorkut atany yşanyň gyzy Agaýunusy düýşünde görüp, oňa
