Page 211 - Gujurly 2020

SUNGATYŇ TARYHY WE TEORIÝASY SUNGATYŇ TARYHY WE TEORIÝASY
210 211

ýagny çep elindäki käsä daşy saljak pursaty şöhlelendirilipdir. Şeýle heýkel taslamanyň bu
döredijilik sergide görkezilmegi erjel talyplaryň medeni mirasymyza bolan söýgüsini we döredijilik
gözleglerini şöhlelendirýär.
Türkmen tebigatynyň täsin gözelligini, mährem zenanlarymyzyň köňül arzuwlaryny, halkymyzyň
gadymyýetini we şu güni şöhlelendirýän haly sungaty baradaky tema ýaş suratkeşleriň ünsüni
özüne çekýär. Ene-mamalarymyzdan miras galan türkmen halyçylyk sungatynyň däpleri nesilden-
GUJURLY ÝAŞLARYŇ HEÝKELLERI nesle gelýändigini Seýrangeldi Berdiýewiň “El hünäri – il gezer” atly heýkel taslamasynda

halyny dokap oturan zenanlaryň ýanynda bilesigelijilik bilen halyçylaryň işini synlaýan gyzjagaz
Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe Garaşsyz Türkmenistanyň şekillendiriş we hakykylyk bilen beýan edilýär.
amaly-haşam sungatynda dünýä nusgalyk milli mekdebiniň döremegine giň ýol açylýar. Figuraly typma şu günki günde sungaty we sporty nepis utgaşdyrmak bilen buzuň üstünde
Hormatly Prezidentimiziň taýsyz tagallasynyň netijesinde talyp ýaşlara okamaga, öwrenmäge, typmagyň ýakymly usuly boldy. Salyh Saparmämmedowyň “Buzuň üstündäki tans” atly

täze döwürden ruhlanyp döretmäge uly mümkinçilikler döredildi. Şu mümkinçiliklerden ruhlanyp, heýkelinde uly ruhubelentlik we başarjaňlyk bilen öz tansyny ýerine ýetirýän gyzjagazyň keşbi
Türkmenistanyň Döwlet çeperçilik akademiýasynyň mugallymlary özleriniň yhlasyny öz suratlandyrylyp, ýaş türgeniň keşbi yhlasyny, çeperçilik başarjaňlygyny we özüne çekijiligi bilen
talyplaryna siňdirip, olaryň hünärine bolan höwesini artdyrýarlar. tapawutlanýar.
2016-njy ýyldan bäri Türkmenistanyň Döwlet çeperçilik akademiýasynyň zehinli talyplaryň we Halypa mugallymlarymyzyň “Şägirt halypadan ozdurmasa kär ýiter” diýen nakyldan ugur alyp,
uçurymlaryň eserlerinden ybarat bolan “Gujurly ýaşlar” atly sergisi geçirilip gelýär. “Türkmenistan özleriniň yhlasyny, bilimini şägirtlerine siňdirýändiginiň aýdyň subutnamasydyr. Mugallymlaryň
– Bitaraplygyň mekany” ýylynda hem çeperçilik akademiýasynyň Sergiler jaýynda 2020-nji ýylyň maksady ýaş nesliň gelejekde ussat suratkeş bolup ýetişmegi bolup durýar. Ýaş suratkeşleriň
dekabr aýynyň 1-ne “Gujurly ýaşlar - 2020” atly serginiň nobatdaky açylyş dabarasy boldy. eserleri diňe bir çeperçilik akademiýanyň sergilerini bezemän, eýsem, ýurdumyzyň dürli
Sergide çeperçilik akademiýanyň we şekillendiriş sungatynyň ähli ugurlary boýunça eserler ýerlerinde geçirilýän baýramçylyk sergileri hem bezeýär. Şeýle ajaýyp sergileriň geçirilmegi
görkezilýär. Ekspozisiýada esasan türkmen tebigatynyň gözelligini, medeni mirasymyzy, taryhy we oňa ýaşlaryň hem gatnaşmagy ýurdumyzda ýaşlara döredilip berilýän mümkinçiliklerden

şahsyýetlerimizi we asuda durmuşymyzy wasp edýän ajaýyp eserler ähmiýetli orun eýeledi. mysalydyr. Bu bolsa, türkmen şekillendiriş sungatynyň barha beýgelýändigini görkezýär.
Ýaş heýkeltaraşlar birnäçe ussat halypalardan bilim alyp, öz sungatyny kämilleşdirýärler.
Şeýle-de olar daşary ýurtlara gidip, ajaýyp eserleri bilen birnäçe simpoziumlara, sergilere
gatnaşýarlar. Aýratyn-da, “Heýkeltaraşlyk” kafedrasynyň talyplary Muhammetmyrat Muhadow, Jeren Baltaýewa
Azady Mekanmyradow, Serdar Jumaýew, Maksat Bazarow, Salyh Saparmämmedow, Türkmenistanyň Döwlet çeperçilik akademiýasynyň mugallymy
Meretgeldi Ataýew, Merjen Agaýewa, Nasiba Adizowa we başga-da birnäçe talyplaryň eserleri Şirin Öwezowa
tomaşaçylaryň gyzyklanmasyny artyrdy. Türkmenistanyň Döwlet çeperçilik akademiýasynyň talyby

“Ýedi ölçe-de bir kes” diýilşi ýaly, heýkeltaraş her bir etjek işini aň eleginden geçirenden soň,
ony plastelin, gips, agaç, daş we başga materiallarda janlandyrmagyň küýüne düşýär. Şahyr
Gurbannazar Ezizow “Döredijilik üçin” diýen goşgusynda şeýle diýýär:
Bu käriň özüniň häsiýeti bar,
Bar onuň gazaply, näzik gylygy
Döredijilik seni unudyp biler,
Eger sen unutsaň döredijiligi!
Muhammetmyrat Muhadowyň “Asudalyk” heýkel taslamasynda taýjagazy we alabaý güjüjegi
aýlaw heýkel görnüşinde döredilip, kepderileri hem-de asuda asman güberçek görnüşinde

şekillendirilýär. Türkmen bedewi we alabaý iti özüniň wepadarlygy, hüşgärligi bilen tapawutlanýar.
Umuman, bu heýkel taslamasy asudalygynyň nyşany hökmünde görkezilýär.
Ýaş heýkeltaraşlaryň döredijiliginde aýdym-saz sungaty, milli oýunlaryň waspy aýratyn orun
tutýar. Serdar Jumaýewiň “Gözelligiň mukamy” atly heýkelinde owadan sazlaryň heňlerinden
lezzet alýan türkmen gyzlaryň keşbi hakykylyk bilen beýan edilýär. Göwrümleriň, ýagty-kölegeleriň
oýny, yzky meýilnamasynda ýerleşdirilen arfa guralynyň şekili bu taslamany bütewi sazlaşykly
kabul etmäge kömek berýär. Merjen Agaýewanyň “Monjugatdy” heýkelinde bolsa türkmen halk

döredijiliginiň bir görnüşi bilen baglanyşyklydyr. Gelin-gyzlaryň gadymy oýunlarynyň biri bolan
monjugatdyny köplenç bahar aýlarynda, esasan-da, Nowruzda ýyl çalşygynda ýerine ýetirilýär.
Monjugatdy gelin-gyzlaryň öz bagtlaryny synamak üçin oýnaýan sanawaçly oýundyr. Ýaş
heýkeltaraşyň eserinde bu oýnuna mahsus bolan türkmen gyzynyň iň näzik we çeýe hereketleri,